|
|
|
 18 marca br. mija 73 rocznica śmierci por. Klemensa Konstantego Gucwy ps. "Góral", przedwojennego sportowca Sandecji, zawodowego oficera Wojska Polskiego, w czasie II wojny światowej kurier Polskiego Państwa Podziemnego na linii Warszawa-Budapeszt. Pośmiertnie odznaczony krzyżem Virtuti Militari.
Z tej okazji z zadaniem ponownego odnalezienia grobu "Górala" i uczczenia Jego pamięci delegacja kiboli Sandecji udała się do słowackich Koszyc.
Cel został najprawdopodobniej osiągnięty!.
Po dotarciu na Cmentarz Wojenny w Koszycach i kilkugodzinnych żmudnych poszukiwaniach, bazując jedynie na szczątkowych informacjach i fotografiach obrazujących miejsce pochówku „Górala”, udało nam się zlokalizować opuszczony i zdewastowany grób, który z ogromnym prawdopodobieństwem jest miejscem wiecznego spoczynku por. Klemensa Konstantego Gucwy. |
|
Stuprocentową identyfikację grobu na miejscu, utrudnił fakt braku tablicy nagrobnej (zob. fot).
W celu potwierdzenia miejsca pochówku "Górala" Stowarzyszenie Kibiców Sandecji wystosowało odpowiednie pismo do zarządu Cmentarza Wojennego w Koszycach, na które spodziewamy się niebawem odpowiedzi. Będąc jeszcze na miejscu w Koszycach, po weryfikacji posiadanych informacji oraz fotografii, uporządkowaliśmy to miejsce, oddaliśmy hołd "Kostkowi" zapalając znicze i pozostawiając na niszczejącym grabie symboliczną wiązankę kwiatów.
Po potwierdzeniu miejsca wiecznego spoczynku "Górala", Stowarzyszenie Kibiców Sandecji podejmie działania mające na celu renowację grobu „Kostka”, który oddał swoje cenne życie w imię Niepodległej Rzeczypospolitej.
Tak wielka postać wywodząca się z Nowego Sącza, zasługuje na godne upamiętnienie miejsca swojego wiecznego spoczynku. Naszym obowiązkiem jest doprowadzenie tego miejsca do należytego ładu.
Jeżeli czyta te słowa ktoś z rodziny por. Klemensa Konstantego Gucwy, bądź osoby posiadające wiedzę na temat Jego losów prosimy o kontakt na adres mailowy Stowarzyszenia Kibiców Sandecji Nowy Sącz. O kontakt prosimy również osoby które chciałby w jakikolwiek sposób nam pomóc w wyżej wymienionej sprawie.
Kontakt: stowarzyszenie@sandecja.org
Część i Chwała Bohaterom!
"Sandecja to nie tylko wychowanie w tężyźnie fizycznej, to przede wszystkim wychowanie patriotyczne" - słowa Juliana Zubka ps. "Tatar"
Notka biograficzna:
 Por. Klemens Konstanty Gucwa ps. „Góral”, „Gazda” przyszedł na świat 23 grudnia 1909 r. w Janowicach koło Zakliczyna. Młodość spędził jednak w Nowym Sączu, mieszkając w domu swojej ciotki i wuja - Antoniego Zengela, przy ul. Zygmuntowskiej 37. Był pilnym i dobrym uczniem, w międzyczasie uprawiał lekkoatletykę, pływanie, narciarstwo, piłkę nożną min. w Klubie Sportowym Kolejowego Przysposobienia Wojskowego Sandecja Nowym Sącz, Oficerskim Klubie Sportowym 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Nowy Sącz. Służbę wojskową odbył w 1 PSP w Nowym Sączu, kończąc ją w stopniu plutonowego. Po zdaniu matury został absolwentem Szkoły dla Podchorążych w Bydgoszczy, którą ukończył tuż przed wybuchem wojny z bardzo dobrym wynikiem w 1939 r.
We wrześniu 1939 r. został ranny w obydwie nogi podczas walk z Niemcami w okolicach Brześcia nad Bugiem. Podleczony wrócił w grudniu 1939 r. do Nowego Sącza. W styczniu 1940 r. udał się do Warszawy, gdzie nawiązał kontakty z Podziemiem. Natychmiastowo został skierowany z powrotem w rodzinne strony, w celu zorganizowania siatki przerzutowo-łącznościowej na Sądecczyźnie biegnącej kierunku Węgier. Został komendantem sądeckiego odcinka Wydziału Łączności z Zagranicą ZWZ o krypt. "Poprad" i "Lubań".
Wraz z innymi przedwojennymi sportowcami Sandecji Leopoldem Kwiatkowskim ps. "Tomek" i Janem Freislerem ps. "Sądecki" zorganizował sądecką siatkę przerzutowo-łącznościową, składającą się w główniej mierze z przedwojennych sportowców sądeckich klubów sportowych. "Kostek" uruchomił i obsługiwał trasę przerzutową wiodącą z Nowego Sącza do Krynicy, dalej przez Tylicz-Muszynkę-Prešov-Košice do Budapesztu. 17 III 1941 r. wraz z kolegami z sądeckiej siatki Rudolfem Lencem ps. "Rudek" i Franciszkiem Krzyżakiem ps. "Frantol" szedł po raz pierwszy do Budapesztu nową trasą Nowy Sącz–Eliaszówka-Prešov-Košice-Budapeszt, obsługiwaną dotychczas przez "Rudka" i "Frantola". "Góral" chcąc jak najwięcej zapamiętać z przejścia nowej trasy, postanowił przekroczyć granicę w dzień. Ta decyzja okazała się fatalna. Podczas próby przekroczenia granicy po słowackiej stronie grupa kurierów stanęła oko w oko ze słowackim patrolem straży granicznej. "Góral" osłaniał ucieczkę swoich kompanów ostrzeliwując Słowaków. Podczas wymiany ognia został postrzelony w okolicę pachwiny. "Rudek" wraz z "Frantolem" walczyli o życie swojego przyjaciela, robiąc prowizoryczne opatrunki z własnych koszul oraz sporządzając nosze z kilku gałęzi drzewa i pokrytych swoimi płaszczami.
Nocą z 17/18 III 1941 r. na w pół przytomnego "Kostka" przeprowadzili bezpiecznie na stronę węgierską w okolice Koszyc. Tam o świcie w pobliżu torów kolejowych zauważyli budkę dróżnika kolejowego. Bez namysłu podbiegli do niej prosząc o pomoc. Dróżnikiem okazała się kobieta, która widząc konającego "Górala" wezwała pomoc. Lenc i Krzyżak pożegnali się z rannym kolegą, zabrali pocztę i z uwagi na niebezpieczeństwo dekonspiracji udali się w dalszą drogę pozostawiając „Górala” w rekach dróżniczki. Pomoc została wezwana, przetransportowano karetką konającego „Górala” do koszyckiego szpitala. Tam zmarł 18 III 1941 r. w wyniku odniesionych ran.
Został pochowany na koszyckim cmentarzu pod konspiracyjnym nazwiskiem Adam Oprychał. Pośmiertnie został awansowany do stopnia kapitana oraz odznaczony orderem Virtuti Militari. Po latach staraniem ZBoWiD zostało odnalezione miejsce pochówku „Górala.
W latach siedemdziesiątych wyremontowano nagrobek, wmurowano nową tablicę nagrobną w języku polskim jak i słowackim na której umieszczono prawdziwe dane osobowe "Górala". Por. Konstanty Klemens Gucwa spoczywa najprawdopodobniej w XXI kwaterze koszyckiego cmentarza.
 |
|
 |
